Tworzenie muzyki wiąże się z wieloma etapami od powstawania koncepcji aż po ostatnią formę utworu. Proces ten obejmuje zarówno komponowanie melodii, wybieranie harmonii, rytmu i tekstu, jak i późniejsze aranżowanie instrumentów w taki sposób, ażeby ogół brzmiała spójnie i odpowiadała określonym wymaganiom artystycznym. W przypadku utworów tworzonych na zamówienie dodatkowym aspektem jest dostosowanie kompozycji do konkretnych oczekiwań odbiorcy, które mogą dotyczyć stylu muzycznego, nastroju utworu czy jego przeznaczenia, na przykład jako prezent czy szczegół wydarzenia.
Podczas tego procesu istotne jest też zrozumienie kontekstu, w którym utwór będzie używany, co daje możliwość dużo lepiej dopasować strukturę i dynamikę piosenki do zamierzonego efektu.
Produkcja muzyczna na zamówienie wymaga współpracy między osobą zlecającą a twórcą w celu ustalenia najmniejszych elementów technicznych i artystycznych. W trakcie takich prac na prawdę bardzo często powstaje indywidualna piosenka, której charakter i aranżacja są odpowiedzią na określone potrzeby odbiorcy. Każdy etap, od nagrania wokali po miksowanie instrumentów, jest bardzo ważny, ponieważ wpływa na jakość finalnego utworu a także jego odbiór przez słuchacza. W przypadku nagrania piosenki na prezent dodatkowe znaczenie mają emocje i kontekst, w którym utwór zostanie wręczony, dlatego przy projektowaniu takiego nagrania często uwzględnia się osobiste elementy powiązane z osobą obdarowywaną.
Profesjonalne nagranie piosenki obejmuje nie tylko i wyłącznie same ścieżki muzyczne, ale też procesy techniczne tj. mastering i miksowanie, które pozwalają zyskać spójny dźwięk na różnych nośnikach i urządzeniach odtwarzających. W zależności od rodzaju zlecenia utwór muzyczny na zamówienie może przyjmować różnorakie formy od prostych aranżacji po bardziej rozbudowane produkcje z udziałem wielu instrumentów i efektów dźwiękowych. Wiedza o tych procesach i świadome wykorzystywanie z technik produkcyjnych daje możliwość nie gorzej zrozumieć, jak przebiega powstawanie indywidualnej kompozycji i jakie elementy wpływają na ostateczne brzmienie piosenki.
Tworzenie piosenek na zamówienie wymaga też określenia ram czasowych i logistycznych realizacji projektu. Organizacja pracy nad utworem, ustalanie harmonogramu nagrań oraz koordynacja pomiędzy wykonawcami a realizatorami technicznymi pozwala utrzymać spójność projektu i osiągnąć oczekiwany efekt. W przypadku indywidualnej piosenki istotna jest komunikacja między twórcą a odbiorcą, aby ostateczny utwór odpowiadał zamierzeniom i realizował określone kryteria jakości. Zrozumienie całego procesu tworzenia i produkcji muzycznej na zamówienie daje możliwość na ocenę, jak różnorodne elementy komponują się w ogół i wpływają na odbiór końcowego utworu przez słuchacza.
Zobacz więcej: nagranie piosenki na prezent.